Politechnika Śląska zmieniła oblicze naszego regionu. Z okazji jubileuszu uczelni zapraszamy na katowicki Rynek. Plenerowa wystawa o historii uczelni prezentuje w pigułce 75 lat tradycji, drogę Politechniki Śląskiej od jej początków do współczesności. Przenieś się w czasie, ale także zobacz dlaczego warto studiować na Politechnice Śląskiej!
Pierwsze próby utworzenia wyższej szkoły technicznej w Katowicach podjął Sejm Śląski w 1929 roku. Plany udało się zrealizować dopiero po zakończeniu II wojny światowej, kiedy to w maju 1945 roku powołano Politechnikę Śląską w Katowicach z tymczasową siedzibą w Krakowie, którą po paru miesiącach przeniesiono do Gliwic.
To już 75 lat pięknej historii i nieustannego rozwoju!
W 1928 roku ówczesny wojewoda śląski Michał Grażyński rozpisał konkurs na projekt gmachu dla Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych. Tak rozpoczęła się historia Politechniki Śląskiej w Katowicach – dziś w budynku przy ul. Krasińskiego mieszczą się 2 wydziały uczelni: Wydział Transportu i Inżynierii Lotniczej oraz Wydział Inżynierii Materiałowej.
Konkurs na projekt gmachu wygrało małżeństwo architektów z Warszawy. Inż. Jadwiga Dobrzyńska, jedna z dwóch pierwszych dyplomowanych kobiet architektów w Polsce, wg ówczesnej prasy „pierwsza polska architektoniczka”, wraz z mężem inż. Zygmuntem Łobodą zaprojektowali imponujący budynek o niespotykanej kubaturze 172 tys. metrów sześciennych. W tym samym roku przystąpiono do budowy, rok później gmach w stanie surowym był już zadaszony.
21 października 1933 roku na uroczyste oddanie budynku do użytku przyjechał prezydent RP Ignacy Mościcki. Musiało upłynąć jeszcze ponad 30 lat zanim w tej realizacji z pogranicza klasycyzmu i funkcjonalizmu zagościły wydziały Politechniki Śląskiej. Tymczasem od 1934 roku Śląskie Techniczne Zakłady Naukowe, jako ponad średnia uczelnia techniczna, kształciły młodzież na ośmiu wydziałach: budowlanym, drogowym, chemicznym, hutniczym, elektrotechnicznym, ceramicznym oraz administracji krajowej i przemysłowej. Tak wielogałęziowy program nauczania, dostosowany do potrzeb śląskiego przemysłu, był wówczas niespotykanym w kraju.
W 1966 roku na Wydziale Mechaniczno – Technologicznym utworzono Katedrę Metalurgii, którą rok później przeniesiono do budynku ŚTZN w Katowicach. W 1969 roku powstał Wydział Metalurgiczny. W jego strukturach funkcjonowały: Katedra Metalurgii Surowcowej, Katedra Materiałoznawstwa i Technologii Materiałów, Katedra Stali, Stopów i Przeróbki Plastycznej. W 1976 roku 43 pierwszych studentów ukończyło studia magisterskie na kierunku Inżynieria Materiałowa. Od tego czasu liczna absolwentów znacznie się powiększyła, a wśród nich są profesorowie, pracownicy naukowi wyższych uczelni i instytutów naukowo- -badawczych, urzędnicy państwowi, dyrektorzy hut i przedsiębiorstw przetwórstwa metali oraz przedstawiciele firm zagranicznych. Obecnie na Wydziale Inżynierii Materiałowej i Metalurgii prowadzone są zajęcia na kierunkach: Technologie Metali, Inżynieria Materiałowa, Inżynieria Produkcji, Zarządzanie i Inżynieria Produkcji oraz Informatyka Przemysłowa.
W roku akademickim 1969/1970 został utworzony Oddział Transportowo-Komunikacyjny Wydziału Mechanicznego Energetycznego. Zostały uruchomione dzienne studia inżynierskie na kierunku transport. Kierunek ten obejmował dwie specjalności: transport i komunikacja kolejowa oraz transport i komunikacja samochodowa. Rok później Oddział przemianowano na Instytut Transportu i Komunikacji, a w 1973 roku przeniesiono z Wydziału Mechanicznego Energetycznego do Wydziału Metalurgicznego w Ośrodku Naukowo Dydaktycznym Politechniki Śląskiej w Katowicach. Od 1 października 2019 roku nosi nazwę: Wydział Transportu i Inżynierii Lotniczej.
Wydział Inżynierii Materiałowej tworzą 4 katedry: Katedra Zaawansowanych Materiałów i Technologii, Katedra Metalurgii i Recyklingu, Katedra Informatyki Przemysłowej oraz Katedra Inżynierii Produkcji. Działalność naukowa na Wydziale Inżynierii Materiałowej koncentruje się na projektowaniu, przetwarzaniu oraz badaniu właściwości nowoczesnych stali i stopów metali, szkieł, ceramiki specjalnej i ogniotrwałej, powłok dla przemysłu lotniczego oraz energetycznego. Prowadzone są także prace związane z opracowywaniem nowych technologii wytwarzania i technologii przerobu materiałów odpadowych oraz odzyskiem metali podstawowych i szlachetnych z półproduktów czy odpadów. Wydział Inżynierii Materiałowej specjalizuje się także w budowie tzw. Inteligentnych Systemów Ekspertowych czyli systemów informatycznych z wbudowanymi modułami sztucznej inteligencji. Prowadzone jest także kształcenie z zakresu BHP, organizacji produkcji czy Lean Manufacturing. Wydział Inżynierii Materiałowej bierze udział w programie „INNOLOT” – opracowany zostaje przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Polską Platformę Technologiczną Lotnictwa – który wspiera prace naukowe nad innowacyjnymi rozwiązaniami dla przemysłu lotniczego. Naukowcy z Wydziału Inżynierii Materiałowej opracowują nowoczesne materiały oraz powłoki ochronne, by zmniejszyć masę elementów silników lotniczych, pracują również nad zaawansowanymi technikami wytwarzania przekładni lotniczych.
Wydział Transportu i Inżynierii Lotniczej tworzy 6 katedr: Katedra Eksploatacji Pojazdów Samochodowych, Katedra Budowy Pojazdów Samochodowych, Katedra Logistyki i Technologii Transportu, Katedra Technologii Lotniczych, Katedra Systemów Transportowych i Inżynierii Ruchu oraz Katedra Transportu Kolejowego. W styczniu 2020 roku na Wydziale Transportu i Inżynierii Lotniczej otwarto „Strefę Innowacji Miasta Katowice Miejskiego Inkubatora Przedsiębiorczości i Transferu Technologii”. Powstała sala seminaryjno-reprezentacyjna, pracownie budowy i eksploatacji pojazdów samochodowych oraz pracownia nowoczesnych systemów prowadzenia ruchu kolejowego, obsługi systemów sterowania ruchem kolejowym i sygnalizacji kolejowej. To największa w Polsce makieta złożona z 350 metrów torów, po których równocześnie może jeździć 12 pociągów sterowanych przez studentów. Wydział współpracuje z wiodącymi firmami w branży w zakresie kształcenia i badań jak: Bombardier, Alstom-Konstal czy DB-Cargo. Wydział angażuje się we współpracę z regionem – transport szynowy ma być w przyszłości podstawą całego systemu komunikacji na obszarze Górnośląsko – Zagłębiowskiej Metropolii. Eksperci z Wydziału Transportu i Inżynierii Lotniczej zrealizowali pracę naukowo-badawczą „Koncepcja Kolei Metropolitalnej dla Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii z wykorzystaniem metod inżynierii systemów”.